Архив | Ноябрь 2021

Ակսել Բակունց

Ալեքսանդր Ստեփանի Թևոսյանը խորհրդային արձակագիր,գրականագետ, կինոսցենարիստ, թարգմանիչ, գյուղատնտես էր: Ծնվել է հունիսի 25  1889թ. Գորիսում: ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ, ԽՄԿԿ անդամ 1930 թվականից։ Գրողի հոր տոհմական մականունը Բեգունց էր, որից էլ առաջացել է Բակունց գրական անունը։ 

Գորիսի ծխական դպրոցն ավարտելուց հետո Բակունցը 1910 թվականին ընդունվում է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարան, որի դասարանային բաժինն ավարտում է 1917 թվականին։ Հետագայում մանկավարժական աշխատանք է կատարում Զանգեզուրի Լոր գյուղում։ Որպես շարքային զինվոր մասնակցել է Աշկալայի, Իլլիջայի, Արդահանի կռիվներին և Սարդարապատի ճակատամարտին։ Սովորել է Թիֆլիսի պոլիտեխնիկական ինստիտուտում, ապա մեկնել Խարկով և 1923 թվականին ավարտել Խարկովի գյուղատնտեսական ինստիտուտը, վերադարձել և թվականներին աշխատել Գորիսում որպես Զանգեզուրի գավառական գյուղատնտես:

Ակսել Բակունցի նշանավոր և սիրված ստեղծագործություններից մեկը «Միրհավ»-ն է։ Պատվածքում պատմում է Դիլան դայու երիտասարդ տարիների մասին, երբ նա սիրահարված էր Սոնային, բայց վերջում ամուսնացրին Սոնային ուրիշի հետ։ Միրհավը հենց Սոնան էր, որ արագ թռավ ու կորչեց Դիլան դայու կյանքից։

«Սպիտակ ձին» ստեղծագործության մեջ Բակունցը ներկայացնում է գյուղացու ողբերգությունը անարդարության պայմաններում։ Գյուղացին Սիմոնն էր, ով երկու տարի է ինչ գնել էր մի սպիտակ ձի, Ցոլակ անունով։ Ձիուն ուզում էին տանել պատերազմ, բայց Սիմոնը կարծում էր որ ձին կարճահասակ է և որ չեն տանի։ Առանց ձիու Սիմոնը աշխատել չէր կարող։

Գրել է «Զանգեզուր» և «Արևի զավակը» կինոնկարների սցենարը։ Գնդակահարվել է 1937 թվականի հուլիսի 8-ին Ստալինի ցուցումով։

Վահան Տերյան

Վահան Սուքիասի Տեր-Գրիգորյանը նշանավոր հայ բանաստեղծ ու հասարակական գործիչ է եղել: Ծնվել է 1885թ հունվարի 28-ին Ախալքալաքի Գանձա գյուղում՝ հոգեւորականի ընտանիքում։ 1897թ Տերյանը մեկնել է Թիֆլիս, Եղբայրների մոտ սովորել ռուսերեն: Պատրաստվում էր ընդունվելՄոսկվայի Լազարյան ճեմարան։ 1899թ Տերյանը ընդունվում է Լազարյան ճեմարան, ուր ծանոթանում է Ալեքսանդր Մյասնիկյանի, Պողոս Մակինցյանի, Ցոլակ Խանզադյանի եւ այլ՝ ապագայում հայտնի դարձած, անձնավորությունների հետ։ Ավարտում է Լազարյան ճեմարանը 1906թ, այնուհետեւ ընդունվում Մոսկվայի համալսարան, որից կարճ ժամանակ հետո ձեռբակալվում է հեղափոխական գործունեության համար ու նետվում Մոսկվայի Բուտիրկա բանտը։ 1908թ Թիֆլիսում լույս է տեսնում Տերյանի ստեղծագործությունների “Մթնշաղի անուրջներ” ժողովածուն, որը շատ ջերմ է ընդունվում թե՛ ընթերցողների, եւ թե՛ քննադատների կողմից։ 1915 «Մշակ» թերթում հրատարկվում է բանաստեղծի հայրենասիրական բանաստեղծությունների «Երկիր Նաիրի» շարքը։ 1917 հոկտեմբերին Տերյանը ակտիվորեն մասնակցում է բոլշեւիկյան հեղափոխությանը եւ այն հաջորդած քաղաքացիական պատերազմին։ Լենինի ստորագրությամբ մանդատով մասնակցում է Բրեստի խաղաղ պայմանագրի ստորագրմանը։ 1919 Տերյանը՝ լինելով Համառուսական Կենտրոնական Գործկոմի անդամ, առաջադրանք է ստանում մեկնել Թուրքեստան, սակայն ծանր հիվանդության պատճառով ստիպված է լինում մնալ Օրենբուրգում, ուր եւ վախճանվում է 1920թ հունվարի 7-ին։

Չարենց

Եղիշե Սողոմոնյանը ծնվել է 1897թ. մարտի 13-ին, Կարսում: Երկար տարիներ նրա ծննդավայրը գիտնականների և բանասերների վեճի առարկա էր, որովհետև նրա թղթերում գտնվել էր պարսկական մի անձնագիր, որտեղ նշված էր, որ նա ծնվել է Պարսկաստանի Մակու քաղաքում: Բանն այն է, որ 1919թ. Չարենցը իր ընկերոջ` Գևորգ Աբովի հետ մեկնում է Կարս` նորաբաց հայկական դպրոցներում ուսուվչությամբ զբաղվելու: Բայց քանի որ Հայաստանի Հանրապետության օրենքի համաձայն զինապարտներին չէր թույլատրվում ուսուցչությամբ զբաղվել, նրանք, օգտագործելով Չարենցի հոր կապերը, ձեռք են բերում պարսկական անձնագրեր: Հայրը առևտրական էր և Կարսում ուներ բավականին մեծ գորգերի խանութ: Նա խիստ, աստվածավախ և օրինապահ մարդ էր: Եղել էր Երուսաղեմում, որի համար նրան կոչում էին նաև «հաջի»: Չարենցն իր սկզբնական կրթությունը ստացել է Ջամբազյանի դպրոցում: Այնուհետև շարունակել կրթությունը՝ Կարսի ռեալական դպրոցում:

1912թ. Թիֆլիս լույս տեսնող «Պատանի» ալմանախում տպագրվում է Չարենցի առաջին բանաստեղծությունը: Չարենցը շատ ընթերցասեր էր և օրվա մեծ մասը կարդում էր: Թեև Կարսը գավառական փոքր քաղաք էր, սակայն գրական-հասարակական կյանքը բավականին աշխույժ էր, կային գրախանութներ, գրադարաններ, տպարաններ և զգալի թվով ուսումնական հաստատություններ: Ընկերներից մեկը հիշում է Չարենցի մասին. «… Հայրը` Աբգար աղան, փող էր տվել, որ Եղիշեն կոշիկ առնի, իսկ որդին, առանց երկար-բարակ մտածելու, այդ գումարով գրքեր առած եկավ տուն:

— Տո, դու խելքդ հացի հետ ես կերե՞լ,— զայրացավ հայրը: — Բոբի՞կ պիտի ման գաս: Եղիշեն ձայն չհանեց, բայց հետո, երբ դուրս եկանք ու գնում էինք մեր տուն, ճանապաչհին ասաց. — Լավ է մարդ ոտքից բոբիկ լինի, քան թե` խելքից»:

1913-15թթ. Կարսում Չարենցը գրում է «Հրո երկիր» շարքից մի քանի բանաստեղծություններ, «Տեսիլաժամերը», «Կապուտաչյա հայրենիք» պոեմը: 1914թ. սկսվում է Առաջին համաշխարհային պատերազմը: 1915թ. ստեղծվում են հայկական կամավորական առաջին ջոկատները, որոնց շարքերում էլ Չարենցը մասնակցում է մի շարք մարտական գործողությունների և փրկվում է հրաշքով, քանի որ, հետ էր ընկել վաշտից: Պատերազմի արհավիրքներն ու հայ ժողովրդի ողբերգությունը Չարենցը նկարագրել է իր «Դանթեական առասպել» պոեմում: 1916թ. Չարենցը գնում է Թիֆլիս, այնտեղից` Կարս, հետո`Մոսկվա, որտեղ գրական կյանքը բուռն վերելք էր ապրում: Ճանապարհածախսը հոգում է Աբգար աղան: «Ուզում էի Մոսկվա գնալ: Հնարավորություն չկար: Աբգար աղան ու մայրս դեմ էին: Վերջը մայրս համոզվեց, բայց Աբգար աղան հակառակում էր: Այնուամենայնիվ ելքը գտնվեց. չգիտեմ` մորս աղաչանքներն օգնեցին, թե Աբգար աղայի շահասիրությունը: Համաձայնվեցին, որ գնամ սովորելու և, միաժամանակ, Աբգար աղայի մոսկովյան գործակալ դառնամ` գորգավաճառության գծով: — Տո, ե՜ս… ու առևտրական գործակալ… Ինչ արած, համաձայնվեցի: Աբգար աղան ռոճիկ նշանակեց, ճանապարհածախս տվեց: Էփեջա փող ընկավ ձեռքս»,— այսպես է նկարագրում Չարենցն այս միջադեպը: 1918թ. Չարենցը Կարմիր բանակի շարքերում Ցարիցինի մատույցներում մասնակցում է քաղաքացիական կռիվներին: Իսկ մինչ այդ, թուրքական հարձակումից Կարսից փախչում է Աբգար աղայի ընտանիքը և հաստատվում Մայկոպում: Չարենցի «Մահվան տեսիլ» պոեմը խտացնում էտասնիններորդ և քսաներորդդարերի հայոց կյանքիաղետալի դեպքերը:

The first reason can be too much wastage of freshwater and careless use of water on daily uses. Second can be the pollution from industries that adds untreated water to the rivers and lakes on a daily basis. The third reason can be pesticides and chemical fertilizers are also polluting the freshwater. Apart from this, sewage waste is also dumped into rivers that pollute water.There are many ways in which we can save water and minimize their pollution. Besides, these methods include proper treatment of industrial water before dumping them into rivers. Also, using only the required amount of water and avoiding wastage. Apart from that, we can make people aware about water problem by means of social campaigns and other ways.Water covers 70% of the earth surface but freshwater for drinking and other uses are about only 2.5 %. Also, this makes water one of the scarce resources that the entire human race consumes. Apart from that, if we reduce the amount of water we daily use for various activities like bathing, laundry, watering plants, etc. then we can really be able to save water for our future generations. Besides, below we have listed down various tips that can save water.

  • Make it your personal responsibility to save water daily.
  • Install canals on your rooftops so that rainwater can be reused for household purposes or can recharge groundwater.
  • Use the full capacity of your washing machine while washing clothes.
  • Water the plants in the evening to minimaize evoporation.
  • Instead of shower use buckets because it saves a lot of water.
  • Don’t let the tap running while washing your face or hands.
  • Increase awareness about save water initiative in your locality, school, and neighborhood.
  • Educate children about water-saving from an early age so they can understand its value

After all, we have done till now to save water is not enough. Also, it is the most vital resource that we have received from Mother Nature. Apart from that, it is also very important for other forms of life on earth like plants, animals, and birds. The quantity of fresh water is only limited to groundwater, rivers, and lakes. Hence, it becomes our duty to safeguard what remains of this precious resource for our future.

Also, we require action plans to keep a check on the water pollution that is making it unfit for use.

Հայ պատմիչներ

Եղիշե

Եղիշեն հայ գրականության Ոսկեդարի գրող և պատմագիր է։ Նա եղել է վարդապետ Սահակի և Մաշտոցի աշակերտներից։ Սկզբնական կրթությունը ստացել է հայրենիքում, նորաբաց դպրոցներում հայերենի հետ սովորել է նաև ասորերեն, հունարեն և պարսկերեն։ Ստանացել է վարդապետական աստիճան։ Նշանավոր ստեղծագործություններից է «Վարդանի և հայոց պատերազմի մասին»։ Հայտնի խոսքերից է ՝ «Մահ ոչ իմացեալ մահ է, Մահ իմացեալ՝ անմահութիւն» V դ․։

Փավստոս Բուզանդ

Փավստոս Բուզանդը V դարի պատմիչ ևմատենագիր է, նրա  «Պատմություն Հայոց» երկը IV դարի պարսկական բռնատիրության դեմ  հայ ժողովրդի պայքարի պատմության մասին է: Փավստոս Բուզանդի և նրա աշխատության մասին առաջին անգամ հիշատակել և դրվատանքով է խոսել V դարի պատմիչ Ղազար Փարպեցին իր «Պատմություն Հայոց»-ի մեջ, նրան համարել է երկրորդ հեղինակը՝ Ագաթանգեղոսից հետո: «Բուզանդը» պատմիչի կեղծանունն է և մեկնաբանվել է որպես Բյուզանդիայում կրթություն ստացած մարդ։ Երկը շարադրելիս Բուզանդն օգտվել է Աստվածաշնչից։ Նա քարոզել ու փառաբանել է քրիստոնեական կրոնն ու բարոյականությունը, պաշտպանել է հայոց տերերի միաբանության գաղափարը, և ասել, որ Հայաստանը կբարգավաճի միայն այն ժամանակ, երբ միասնական լինեն բոլորը։ Նա կողմ էր որ պետությունը լիներ կենտրոնացված։

Ագաթանգեղոս

Ագաթանգեղոսը եղել է V-VI դարերի պատմիչ։ Իր գրքի առաջաբանում իրեն ներկայացնում է որպես լատիներենի և հունարենի գիտակ հռոմեացի, ով արքունի քարտուղարի պաշտոնով եկել է Հայաստան և Տրդատ III-ի հրամանով գրել իր Պատմությունը։ Նրա Պատմությունը միջնադարում թարգմանվել է հունարեն, արաբերեն, վրացերեն, լատիներեն։

Ղազար Փարպեցի

Միջնադարյան հայ պատմիչ Ղազար Փարպեցին (V դ.) «Հայոց պատմության» և «Թուղթ առ Վահան Մամիկոնյան» երկերի հեղինակն է։ Մերձավոր կապ է ունեցել Մամիկոնյան նախարարական տան հետ։ Ուսուցանել է Բյուզանդիայում, զբաղվել է ուսումնա–կրթական գործերով։ Նրա արժեքավոր երկերից է «Պատմություն Հայոց»–ը, որը բաղկացած է առաջաբանից և 3 դրվագից։ Սկզբում հեղինակտ հիշատակում է նախորդ պատմիչների համառոտ բովանդակությունը և արժեքավորում դրանք։ Նշել է նաև, որ գրավոր սկզբնաղբյուրներից բացի, օգտագործել է նաև ականատեսների պատմածները ստուգելով և ճշտելով։ Առաջին դրվագում շարադրված են Վռամշապուհի գահակալության տարիների պատմությունը և Սասանյան Պարսկաստանի պառակտիչ ու դավադիր քաղաքականությունը մինչև Արշակունյաց թագավորական հարստության անկումը 428թ։ Երկրորդ դրվագում գրել է Վարդանանց պատերազմի մասին։ Երրորդ Ղազար Փարպեցին գրել է այն, ինչ նատեսել էր։ Հայ–պարսկական փոխհարաբերությունների և հայերի 482-484 թվականների հակապարսկական ապստամբության մասին։

Դանիել Վարուժան

Դանիել Չպուքքարյան – արևմտահայ բանաստեղծ , ծնվել է 1884 թվականին, Արևմտյան Հայաստանի Սեբաստիա նահանգի Բրգնիկ գյուղում։ Վարուժանը գրաճանաչ է դարձել վարժարանում, իսկ հետո ուսումը շարունակել է Պոլսում սկզբում Սագըղ Աղաջիի Մխիթարյան դպրոցում, ապա Քաղկեդոնի վարժարանում: Գրողը մահացել է երիտասարդհասակում, սակայն ստեղծել է հասարակական մեծ բովանդակության և գեղարվեստական կատարյալ ձևերի պոեզիա։ Դանիել Վարուժանը իր բանաստեղծություններով ցույց է տալիս իր ազգապաշտությունը: Ունեցել է ծանր կյանք, մայրը հիվանդ է եղել, հայրը բանտում էր: Պոլիսը նա տեսել է կարմիր սուլթանի կազմակերպած ջարդերի հետևանքները, ինչը ծանր տպավորություն է թողել: Այդ օրերի հալածյալներից էր նաև բանաստեղծի հայրը, որին հարազատները երկար ժամանակ որոնում և վերջապես գտնում են բանտում՝ շղթաների մեջ։ Տարիներ անց,Վարուժանը գրել է՝

Դեռ փոքր էի, եկա քեզի մենավոր,
Մութ զընդանիդ մեջ այցի,
Մայրս հիվանդ էր, կը շրջեի ես ազատ
Մեջտեղը բանտի եւ մահճի։

Վարուժանն ուսումնասիրել է Հայաստանի պատմությունը, հայ հին ու նոր գրականությունը։ Վենետիկում էլ գրել է առաջին բանաստեղծությունները՝ պանդուխտների կյանքի և 1896 թ. ջարդերի թեմաներով։ 1905 թվականին բանաստեղծը մեկնել է Բելգիա և ընդունվել Գենտի համալսարանը։ Ուսանողական տարիներին սովորում է հասարակական և քաղաքական գիտություններ, ուսումնասիրում գրականություն և սոցիալական ուսմունքներ։  Վարուժանի գեղագիտական հայացքների ձևավորմանը մեծապես նպաստում է բելգիացիների բարձր կուլտուրան: Խորազնին ուսումնասիրում է XVII- XVIII դարերի ռեալիստական նկարչությունը: Ստանալով բարձրագույն կրթություն, բանաստեղծը 1909-ին վերադառնում է ծննդավայր։ Երկու տարի ուսուցչություն է անում Սեբաստիայի Արամյան վարժարանում, ապա տեղափոխվում Եվդոկիայի ազգային ճեմարան։ 1912-ին Վարուժանը հրավիրվում է Պոլսի Բերայի վարժարան՝ տեսչի պաշտոնով։ Այս տարիներին Վարուժանի բանաստեղծությունները լայն ճանաչման են արժանանում։ Նա դառնում է Պոլսի գրական շրջանների ազդեցիկ դեմքերից մեկը: Տասը տարվա ընթացքում բանաստեղծը գրում է չորս գիրք՝ «Սարսուռներ», «Ցեղին սիրտը», «Հեթանոս երգեր» և «Հացին երգը»։ Գրում է նաև նոթեր, հոդվածներ, կատարում է թարգմանություններ։

Դանիել Վարուժան. «Ձոն»

  1. Տեղեկություն գտիր սոսյաց անտառի ու սոսի ծառի մասին։
    • Սոսյաց անտառը գտնվում է Հայաստանի Արմավիրի մարզում։ Աշխարհի ամենահին արհեստական անտառներից է, որը պատմության մեջ հայտնի է նաև Արմենակ նահապետի անունով։ Ըստ ավանդության անտառը տնկել է Արմենակ նահապետը։ Արիական Բուն մշակույթի կրող Բնապաշտ հայերը պատերազմ էին գնում իրենց զինանշաններին կրելով Սոսի ծառի պատկերը։ Հայերը սրբագործել են սոսին և բարդին։ Սոսիի մասին հիշատակում է Մովսես Խորենացին։ Նա գրում է, որ Արա Գեղեցիկի մահից հետո մնում է նրա որդին՝ Անուշավանը, որին անվանում էին Սոսանվեր, որովհետև նա նվիրված էր Արմավիրում գտնվող Սոսյաց անտառին, որը պաշտամունքի վայր էր։ Անտառում աճել են հիմնականում սոսիներ։ Սոսի ծառը հայ ժողովրդի մոտ հայտնի է նաև չինար անունով։ Ինչպես սոսյաց անտառը, այդպես էլ Հայաստանի մյուս անտառների զգալի մասը միջին դարերում ոչնչացվել է օտար նվաճողների արշավանքների հետևանքով: Սոսին հայերի մոտ հեթանոսական շրջանում համարվել է նվիրական և պաշտելի ծառ։ Այս անտառում հմայություն էին անում, ունկնդրելով ծառերի սոսափյունը։ Սոսյաց անտառի նվիրյալը դյուցազն էր համարվում։ Հռոմեացիներն սոսին ծառն անվանել են «Հայկական սոսի»։
  2. Ո՞ր ստեղծագործությունն է հիշեցնում կրկնվող «Ընդ եղեգան փող…» արտահայտությունը։
    • Մովսես Խորենացու Վահագնի ծնունդը․
    • Ընդ եղեգան փող ծուխ ելանէր,
    • Ընդ եղեգան փող բոց ելանէր,
    • և ի բոցոյն վազէր խարտեաշ պատանեկիկ.
  3. Մեկնաբանիր ամեն տունը և դրա ամփոփումը վերջին տողերով։ Ամեն տան համար բովանդակությունը բնորոշող 2-3 բառ գտիր։
    • Առաջին տուն-փառքեր, սոսյաց անտառ, հին հայրենիք, քուրմեր
    • Երկրորդ տուն-կորոտ, պանդուխտներ, տարաշխարհիկ, ողբ
    • Երրորդ տուն-արյուն, զոհեր, կընյուն, վերքեր
    • Չորրորդ տուն-որբ տուն, հայր, մայր, օջախ
    • Հինգրորդ տուն-պայքար, մարտիկներ, քաջ, վրեժ
  4. Հիշիր՝ քեզ ծանոթ որ բանաստեղծությանն է կառուցվածքով նման այս գործը։ Համեմատիր այդ երկու բանաստեղծությունները իրենց ոգեղենությամբ. ուշադրություն դարձրու վերջին տներին։
    • Կառուցվածքով նման է Թումանյանի Հայոց լեռներում բանաստեղծությանը։ Երկու ստեղծագործություններում էլ խոսվում է հայերի անցած ճանապարհի, կոտորածների, փառավոր անցյալի մասին։ Բայց տարբերությունն այն է, որ Վարուժանը ավարտում է պայքարի խոսքերով, որտեղ մենք այլևս զոհ չենք, այլ՝ մարտիկներ, իսկ Թումանյանն ավարտում է սպասումով, թե երբ կավարտվի այս ամենը։
  5. Գույնով բնորոշիր այս երկու բանաստեղծությունները։
    • Ձոն-կարմիր, նարնջագույն
    • Հայոց լեռներում-կապույտ, սև

.Pardon me…, excuse me…, I am sorry… The meanings of these three English expressions in Armenian are expressed with one Armenian word «ներողություն», but do you know in which situations they are used? (2 points)

a) “How is your Dad doing?” “My Dad died five years ago.”

I am sorry, my condolences.

b) You spilled some wine on the hostess’s dress.

I am sorry.

c) You didn’t hear the last two words.

Pardon me (Pardon?)

d) Two people are talking together, and you want to ask them a question.

Excuse me…

II. What will you advise your friend to do if he/she says….? (2 points)

a) Whatever I do I can’t remember the new English words.

Try watching movies with english lunguage, it helps a lot.

b) I don’t know why I should go in for boxing instead of taking piano lessons.

You should follow your heart.

c) My grandfather needs to be operated on but he hasn’t got medical insurance.

You need to study hard to get a good job, to pay off the loans that you have to make.

d) Whatever I do my car won’t start.

Take it to the mechanic.

e) Ouch! I have cut myself.

You should have been more carefull.

f) Hi, John. I am phoning you to find out how I can come back to the hotel. I forgot the hotel name and now I am lost in the big city.

I have a better idea. Rent a bicycle and explore this big city.

III. If you could translate this sentence into Armenian so that it made a sense, I would appreciate your knowledge both in English and Armenian. (2 points)

The greatest trial of patience is hearing a stammering barrister examining a stuttering witness in the presence of a judge hard of hearing.

Համբերության ամենամեծ փորձը դա կակազող իրավաբանի կողմից կակազող վկայի քննումն է, վատ լսողություն ունեցող դատավորի ներկայությամբ:

IV. The Great Dane or The Dog’s Inspiration (a fable like story. I am the author of this story) (4 points) You can use a dictionary.

This may be a contrived story but it may also be a plausible one if you believe me.

One morning a Great Dane ran out of a block of flats. He looked around and then quickly rushed towards a tree. At that moment a dog of unknown breeding, dirty and gruesome, came out of a cellar, looked around and ran to the rubbish tube. The Great Dane ushered him with a reluctant glance. On seeing the new comer in his territory, the street dog ran up to him, and I overheard the following silent conversation between them. The street dog said,” You are of a high breeding. You are a Great Dane. You are clean and handsome, and I am dirty and repellent and still, I am sorry for you because you are not as free as I am. There isn’t any inspiration in your life.”  “How do you know that? If …”

“You are like a dummy, not a living being. Every day you only eat Pedigree when it is given to you, not when you want it. The choice is diminutive. You can’t have your own point of view. When you inhale, you wait for your master to tell you to exhale. You are constantly being haunted by your master who is also your owner, whereas I am free.”

“But I have got my own corner in a chamber in our flat, and if …”

“You have got only a corner in a chamber, whereas, all the cellars of all the blocks of flats in our district are mine. You have got only one master, whereas, I am loved by all the drunkards and children in this district. All the rubbish tubes are mine. I can make bets that my life is preferable to yours. Every day I have to come to terms with different dogs and in this way I enlarge my world outlook. I even have got a she-dog friend in my district. We love each other passionately. You are deprived of the right of free love. Your loving abilities, your feelings and sacred desires depend on your master’s will. That’s nonsense. I am really sorry for you. You can neither rub yourself on a tree nor run to the bushes when you feel like it. You are a prisoner. Your share in this life is patience. You are a caricature of a dog”. With these words the street dog threw a disdainful glance at the Great Dane and ran back to the rubbish tube which was full of sinister expectations. The Great Dane looked up for a moment and said, “ If all the ifs were pots and pans, life would be so simple.” With these words he marched into the block of flats and went up the stairs to the flat where his chamber was. Its tail was thin but firm and straight.

Now please try to analyze this fable like story as much as you can. (10 points)

The story puts a stong argument that people who don’t have much are not binded by it, and that people can live happily and freely without the lavish things. I acknowlege the main point of the story, however I do not fully agree with it. The poor may have certain kind of freedom, and may have certain experiences that rich people may never have, but it is incorrect to say that one of those experiences is better than the other, because in my opinion it entirely depends on the person. Maybe that person prefers riding a bicycle and adoring the world around him or he likes driving a super fast car on the highway. To choose one of them you need to prioritize your life, and how would you like to spend it.

Հայերի մասնակցությունը առաջին համաշխարհային պատերազմին

Կովկասյան ռազմաճակատում ծավալված ռազմական գործողություններին հայերի ակտիվ մասնակցությունը պայմանավորված էր Արևմտյան Հայաստանն ազատագրելու նրա վաղեմի բաղձանքի հետ: Ուստի պատերազմի սկզբից լավ սկիզբ առավ հայկական կամավորական շարժումը: Ցարական իշխանությունը, օգտվելով հայ ժողովրդի ոգևորությունից որոշեց խրախուսելու համար կամավորական շարժումը, նույնիսկ չզլացան հրապուրիչ խոստումներ տալ հայ ժողովրդին: Ռուսական կայսրության մեջ բնակվող երկու միլիոն 54 հազար հայերից ցարական բանակ տվեցին մոտ 250 հազար հայ զինվոր, որը կազմում էր արևելահայերի 13%-ը: Ֆրանսիայի, Անգլիայի և ԱՄՆ-ի բանակններում զորակոչված հայ զինվորների թիվը անցնում էր 50 հազարից: Հայ քաղաքական գործիչները ինչպես հայկական գաղթօջախներում, այնպես էլ Անդրկովկասում լայնորեն պրոպագանդա էին մղում արևմտահայությանը թուրքական լծից ազատվելու համար օգնել դաշնակից բանակներին նաև կամավորներով: Ստեղծվել էր այսպես կոչված «Ռազմական խորհուրդ», որը համվաքագրում էր կամավորներին, կազմում ջոկատներ և ապահովում զենքով: Այն իր ներկայացուցչներն ուներ կայսրության գրեթե բոլոր հայաբնակ վայրերում: Կամավորական կնդեր կազմակերպելու գործին հիմնական նյութական օգնությունը տրվում էր ցարական կառավարության կողմից: Սակայն հայերը ևս միջոցներ էին տրամադրում, միայն 1915 թվականին հանգանակած գումարըկազմում էր 1.444.000 ռուբլի, որի 1.020.000 ռուբլին հավաքել էին Ռուսական կայսրությունում բնակվող հայերը:Սկզբնական շրջանում կազմակերպվեցին կամավորակնա չորս` 1-ին, 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ ջոկատները, տարբեր ժամանակներում այդ ջոկատների հրամանատարնեն են եղել `  Անդրանիկ Օզանյանը, Քեռին, Խանասորցի Վարդանը, Համազասպը և ուրիշները:  Ավելի ուշ ստեղծվեցին 5-րդ, 6-րդ և 7-րդ ջոկատները և 1915 թվականին կամավորականների թիվը հասավ 6000-ի:Կամավորական առաջին ջոկատը, որի հրամանատարն էր Անդրանիկը և որն ամենախոշոն էր բաղկացած էր` 1200 հոգուց, ճակատ մեկնելուց 1914 թվականի նոյեմբերի 16-ին գործում էր Սալմաստ վան ուղղությամբ գործում էր գեներալ Չերնոզուբովի զորաբաժանումում: Երկրորդ ջոկատը ճակատ մեկնեց նոյեմբերի 7-ին`Իգդիր-Բայազեթ- Բերկրի-Վան, երրորդը` նոյեմբերի 13-ին`Կաղզվան-Ալաշկերտ-Մանազկերտ-Բիթլիս, չորրոդը `նոյեմբերի 19-ին`Սարիղամիշ-Օրզան-Քյոփրի-քյոլ-Էրզրում ուղղություններով:Անդրանիկի ջոկատը նոյեմբերրի կեսից մինչև դեկտեմբերի 18-ը Կոթուրի շրջանի գրավմանը: Ջոկատը նաև գրավեց Վանից ոչ հեռու գտնվող Սարայ գյուղաքաղաքը, որով ձախողեց թուրքական զորքի առաջխաղացումը Վանի ուղղությամբ:Ամենաարյունահեղ մարտերը տեղի ունեցան 1915 թվականի ապրիլի 2-րդ կեսերին Սալմաստի գավառի կենտրոն ` Դիլման քաղաքի մատույցներում: Ռուսականի զորքը և Անդրանիկի ջոկատը ետ շպրտեցին Խալիլ-բեյի զորքը:Անդրանիկի ջոկատը հերոսական մարտեր մղեց նաև Դուզ-Դաղի շրջանում, մասնակցեց Բաշկալայի և Ասուրլիի գրավմանը: Թուրքական զորքերը նաահանջեցին Ջուլամերկի ուղղությամբ. նրանց հետապնդում էր Անդրանկի ջոկատը: Վերջինս ռուսական զորքի կազմում անավ պարսկա-թուրքական սահմանը, թշնամուն նոր հարված հասցրոց խանասորի լեռնանցքում, ապա մտավ բաշկալե:Անդրանիկի ջոկատի տարած փայլուն հաղթանակները արագացրեց Ռուսաստանի առաջընթացը Վանի ուղղությամբ: 1915 թ. մայիսի 17-ին Վարդան Արարատյան գունդը` կազմված 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ կամավորական ջոկատներից, մտավ Վան: Այնուհետև, Վան մտավ գեներալ Նիկոլաևի զորքը: Բայազետից մինչև Վան, 20 աստիճան ցրտի պայմաններում հաջողվեց հետ շպրտել Թուրքերին և նվաճել Բերկրին, Ջեյվան, Ջանիկը և այլն:Վաի ազատագրումից հետո հայկական կամավորական ջոկատները գեներալ Տրուխինի զորաբանակի կազմում համառ մարտեր մղեցին Վանա լճի հարավային մասում և պարտության մատնելով հակառակորդին շարժվեցին Մուշի և Բիթլիսի ուղղությամբ: Սակայն մարտերի թեժ պահին հուլիսի 16-ին տակտիկական նկատառումներով զորքին հրամայեցին նահանջել թողնելով գլխավորած տարածքները և Վանը:Որքան էլ ռուսական առանձին զորամասերում բարձր էին գնահատում կամավորների քաջագործությունները, այնուամենայնիվ ցարական կառավարությունն անհավասարությամբ էր վերաբերվում Կովկասյան ռազմաճակատում գործող հայկական կամավորական ջոկատներին, երկյուղելով որ դրանք կարող են դառնալ հայկական բանակի հիմք: Այդ պատճառով էլ 1915 թվականի վերջին որոշեցին վերակազմավորման անվան տակ ցրել ցրել հայկական զորաջոկատները և նրանց տեղափոխել ռուսական զորամասերում գործող հրաձգային գումարտակները:1916 թվականի ամռանը ցարական հրամանատարությունը կամավորական ջոկատներից կազմվեց 5 գւմարտակ: Դրանցից մեկը միացվեց գեներալ Դևիտտեի զորամասին, իսկ մնացած 4-ը` գեներալ Չերնոզբովի կովկասյան հեծելազորային կորպուսին:Ցարական հրամանատարության վարած քաղաքականությունը խիստ դժգոհություն առաջացրեց կամավորականների շարքում և արդյունքում նրանցից շատերը լքեցին ռազմաճակատը: